شان نزول آيه تبليغ از ديدگاه اهل سنّت
1 ـ فـخـر رازي در تـفـسـيـر خـود از ابـن عـبـاس، چـنـيـن نـقـل مـي کـنـد: وقـتي آيه تبليغ نازل شد، پيامبر (ص) دست علي (ع) را گرفت و فرمود: «مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِيٌ مَوْلاهُ...» در همين هنگام عمر بن خطاب، علي (ع) را ملاقات کرد و به او گفت: «هـَنـيـئاً لَکَ يـَا بـْنَ اَبي طالِبٍ، اَصْبَحْتَ مَوْلايَ وَ مَوْلي کُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ»[2] اي پسر ابو طالب، [اين مقام] بر تو مبارک باد! مولاي من و مولاي همه مردان و زنان مؤ من گرديدي. 2 ـ ابـن کـثـيـر دمـشـقـي، نـيـز نـزول ايـن آيـه دربـاره عـلي (ع) و بـه دنبال آن ايراد خطبه غدير از پيامبر (ص) را مورد تاءييد قرار داده است.[3] . 3 ـ شـيـخ مـحـمـد عـبـده در تـفـسـيـر خـود، ذيـل آيـه تـبـليـغ از ابـوسـعـيـد خـدري نـقـل مـي کـنـد کـه ايـن آيـه شـريـفـه در روز غـديـر خـم در شـاءن عـلي بـن ابـيـطـالب (ع) نازل شده است. وي سپس از براء بن عازب، نقل مي کند که حديث «مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعلِيٌ مَوْلاهُ»، از پيامبر (ص) صادر شده است.[4] . 4 ـ سيوطي در «الدُّرُالمنثور»، ذيل آيه شريفه تبليغ، مي نويسد: «ابوسعيد خدري گفت: اين آيه در شاءن علي بن ابيطالب در غدير خم نازل شده است.[5] .
دربـاره شـاءن نـزول آيه: «يا اَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما اُنْزِلَ اِلَيْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ اِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بـَلَّغـْتَ رِسـالَتـَهُ وَاللّهُ يـَعْصِمُکَ مِنَ النّاسِ...»،[1] در کتاب هاي مختلفي که دانشمندان اهـل سـنـّت ـ اعـم از تـفسير حديث و تاريخ ـ نگاشته اند، روايات بسياري به چشم مي خورد که تـصـريح در نزول اين آيه درباره بيان ولايت علي (ع) در غدير خم دارد. براي نمونه به چند کتاب و نقل آنها اشاره مي کنيم: