خانه نويسندگان











خانه نويسندگان



سختيهايي را که صاحب «الغدير» در راه تأليف ديده بود، و موانع را شناخته و دردها را بساويده بود، و بالجمله روح علمي او، انديشه ي تأسيس «خانه ي نويسندگان» را در وي پديد آورد. مقصود او از خانه ي نويسندگان چنانکه خود شرح مي داد- اين بود:

در کنار کتابخانه ي «اميرالمؤمنين» در نجف، محلي زيبا و بهداشتي و مدرن ساخته شود مجهز به همه ي وسايل: اتاقهايي چند که هر يک در اختيار محقق و نويسنده اي قرار گيرد؛ همه گونه نيازمنديهاي شخصي محقق تأمين گردد، در هر اتاق يک قفسه از کتابهاي اوليه و مراجع ضروري رشته ي کار محقق گذارده شود؛ وسايل اوليه ي درماني در اختيار محقق باشد و طبيبي همواره از حال او مراقبت کند؛ آشپزخانه اي مجهز، صبح و ظهر و شام، خوراک او را- بنا به ميل و تناسب- آماده کند و به اتاق او بفرستد؛ هر اتاق داراي يک پيشخدمت ويژه باشد تا کارهاي مختلف شخصي نويسنده يا محقق را انجام دهد؛ در هر اتاق يک دوره فهرست کتابخانه گذارده شود تا محقق هر کتابي را خواست و براي کار خويش لازم دانست از کتابخانه بخواهد، ضمنا اگر محقق به مأخذ يا مآخذي

[صفحه 227]

نياز يافت که در کتابخانه نبود از هر جاي که ممکن است تهيه گردد و در اختيار او قرار داده شود. وقتي مؤلفي با چنين شرايطي تأمين شده و راحت، از حيث محل و ديگر نيازهاي زندگي- که آرمان محققان جهان است- به تأليفي دست زد و آن را پرداخت، اگر آن تأليف مناسب حوزه ي کار کتابخانه بود، کتابخانه خود به چاپ و نشر آن اثر اقدام کند[1] .

همچنين در نظر بود که اتاقهاي اين دارالتأليف با تابلوهايي از اين قبيل- مثلا- مشخص شود:

غرفة التأليف في علوم البلاغة

(اتاق تأليف در علوم بلاغت و سخن سنجي)

غرفة التأليف في العلوم الاجتماعية

غرفة التأليف في العلوم الاقتصادية

غرفة التأليف في العلوم السياسية

غرفة التأليف في العلوم النفسية

غرفة التأليف في الفن و الابداع

غرفة التأليف في العلوم الرياضية

غرفة التأليف في التاريخ

غرفة التأليف في التفسير

غرفة التأليف في مشاکل المسلمين و سبيل دفعها.

و امثال اين عنوانها و بخشها.

[صفحه 228]

بدين گونه، بهترين وسيله براي محققان آماده مي شد.و چه بسيار استعدادها که ثمر مي داد، و چه بسيار قريحه ها که مي شکفت، و چه بسيار حقايق و علوم که کشف و ثبت مي گشت. علامه ي اميني، در مورد پذيرفتن محققان و پژوهشيان و کمک به کار آنان، مسئله ي مذهب و مسلک و مملکت را مطرح نمي دانست. مي گفت، محقق و مؤلف از هر مذهب و مسلکي باشد و از هر جاي جهان، در اينجا جاي دارد و در دارالعلم مولي پذيرفته است.

اکنون تصور کنيد! اگر اين محل تأسيس شده بود، يکي از مهمترين مراکز علم و فرهنگ بشري برپا مي شد. و در مشرق زمين يکي از ارجمندترين مظاهر و فرهنگ انساني، و يکي از والاترين مفاخر اسلام پديدار مي گشت.

معلوم است که اين محل، پس از تأسيس و شروع کردن به کار، به همين جا متوقف نمي ماند، بلکه به انواع تأسيسات علمي ديگر، مانند آزمايشگاه، رصدخانه، بيمارستان و... مجهز مي شد. و در کنار تربت پاک علي «ع»، در شهر علم، دري ديگر از شهر علم به روي مردم گيتي گشوده مي گشت.

اين کار پر هزينه را اين روحاني زاهد مي خواست انجام رساند، البته با توفيق خداي و کمک توانمندان. اما اجل او را مهلت نداد. کاري که واجب است هم اکنون،به صورتي صحيح و درست، از جمله در مشهد، از درآمدهاي آستان قدس رضوي، پي ريزي شود و به سامان برسد.



صفحه 227، 228.





  1. چون علامه در نظر داشت براي کتابخانه ي نجف، انواع ماشينها و وسايل مجهز و مدرن چاپ را نيز تهيه کند.