موارد ديگر

1 - طولاني ترين کلامي، که پيرامون غدير خم و عظمت آن از حضرت علي(ع) نقل شده است، خطبه اي است که در جمعه اي که با سالگرد غدير خم مصادف بود در کوفه ايراد شده است.

شيخ طوسي در صفحه 752 مصباح المتهجد اين خطبه را بطور کامل آورده است و علامه مجلسي در جلد97 بحارالانوار آن را از «مصباح الزائر» سيد بن طاووس نقل مي کند.

2 - امير مؤمنان علي(ع) در نامه اي، که در قالب نظم براي معاويه فرستاد، به حديث غدير تصريح کرده است. کتابهاي زير بخشي از منابعي است که اين ابيات در آنها ديده مي شود:

1. الفصول المهمة، ابن الصباغ المالکي، ص 15.

2. تذکرة الخواص، ابن الجوزي، ص 103.

3. فوائد السمطين، حمويني، ج 1، ص 427.

4. الفصول المختارة، شيخ مفيد، ج 2، ص 70.

5. الاحتجاج، طبرسي، ج 1، ص 429.

3 - همچنين اشعار بسيار زيبايي از حضرت علي(ع) نقل شده است، که امام(ع) براي اثبات حقانيت خويش به حديث غدير خم تمسک جسته است. اين اشعار در صفحه 78 ينابيع المودة قندوزي حنفي، صفحه 540 ديوان منسوب به اميرالمؤمنين و صفحه 32 جلد دوم الغدير نقل شده است.

4 - حضرت علي(ع) در مجلسي که انس بن مالک، براء بن عازب، اشعث بن قيس و خالد البجلي حضور داشتند، خطبه اي ايراد کرد و از اين چهار تن خواست که بر درستي حديث غدير گواهي دهند. ولي هر چهار تن به خاطر ملاحظات سياسي از اداي شهادت خودداري کردند. حضرت در باره هر يک آنها دعايي کرد که به اجابت رسيد. شيخ صدوق(ره) در کتابهاي «الخصال » و «امالي » خود از اين واقعه ياد کرده است. اين مطلب در جلد دوم، مناقب آل ابي طالب ج 2 و جلد 31 و بحارالانوار نيز نقل شده است.

5 - داستان نفرين حضرت در باره کساني که حديث غدير را کتمان کردند در منابع معتبر بسيار آمده است.

انساب الاشراف، اسدالغابة، مسند احمد، و البداية و النهاية بخشي از روايات اين واقعه شمرده مي شوند.

6 - امير مؤمنان علي - عليه السلام - در روايتي طولاني هفتاد فضيلت ويژه خود را بيان کرده، در ضمن آنها از حادثه غدير خم نيز سخن گفته است. اين روايت را شيخ صدوق(ره) در جلد دوم کتاب خصال آورده است.

7 - همچنين در صفحه 166 کتاب بشارة المصطفي حادثه غدير و سخنان پيامبر اکرم(ص) در آن روز از زبان علي(ع) نقل شده است.

8 - حضرت علي(ع) هنگام عزيمت به سوي شام براي جنگ با معاويه، در يکي از منازل بين راه، خطبه اي نسبتا طولاني ايراد کرد، او ضمن تشويق يارانش به جهاد در راه خدا به حديث غدير استناد جست و مردم را به اطاعت از خود دعوت کرد. اين خطبه را شيخ مفيد(ره) در جلد اول کتاب ارشاد، طبرسي در جلد اول الاحتجاج و علامه مجلسي بحارالانوار در جلد 32 و 34 نقل کرده اند.

9 - قضيه معمم شدن اميرمؤمنان علي - عليه السلام - به وسيله پيامبر اکرم(ص) در روز غدير، از مواردي است که حضرت پيرامون غدير خم صحبت کرده است. ابن صباغ مالکي در «الفصول المهمة » اين کلام حضرت را نقل کرده است. علامه اميني در جلد اول الغدير از چندين منبع ديگر اهل سنت نام برد که اين حديث را نقل کرده اند.

10 - حضرت علي(ع) در جواب سؤال کسي که گفت: مهمترين فضيلت خود را از زبان پيامبر اکرم(ص) بيان کنيد، به حادثه غدير و وجوب ولايت خود اشاره مي کند. اين روايت را طبرسي در جلد اول کتاب احتجاج نقل کرده است. کتاب سليم بن قيس و جلد چهلم بحارالانوار نيز از منابع اين حديث شمرده مي شود.

11 - حضرت علي(ع)، در توضيح حديث «ان حديثنا اهل البيت صعب مستصعب »، حديث غدير را بيان کرده، از آزمون مؤمنان در اين مسير سخن گفته است. اين روايت در صفحه 55 تفسير فرات کوفي و نيز جلد 25 بحارالانوار ديده مي شود.

12 - ابن عساکر شافعي در جلد دوم تاريخ دمشق به طرق مختلف حديث غدير را از زبان علي - عليه السلام - نقل کرده است. همچنين ابن مغازلي شافعي در صفحه 21 کتاب «المناقب »، ابن کثبر در جلد پنجم البداية و النهاية و هيثمي در جلد نهم مجمع الزوايد سخنان حضرت را نقل کرده اند.

به اميد آنکه در پرتو نور غدير به حريم ولايت راه يابيم و از سرچشمه حيات طيبه اهل بيت - عليهم السلام - حياتي نو به دست آوريم.

---