پس از جنگ نهروان
«و انما حجتي اني ولي هذا الامر من دون قريش، ان نبي الله صلي الله عليه و آله قال: «الولاء لمن اعتق » فجاء رسول الله صلي الله عليه و آله بعتق الرقاب من النار، و اعتقها من الرق، فکان للنبي صلي الله عليه و آله، ولاء هذه الامة، و کان لي بعده ما کان له، فما جاز لقريش من فضلها عليها بالنبي صلي الله عليه و آله، جاز لبني هاشم علي قريش، و جاز لي علي بني هاشم يقول النبي صلي الله عليه و آله يوم غدير خم «من کنت مولاه فعلي مولاه »، الا ان تدعي قريش فضلها علي العرب بغير النبي صلي الله عليه و آله. فان شاءوا فليقولوا ذلک...»[1] . دليل من بر اينکه من ولي امرم نه ساير قريش، اين است که پيامبر(ص) فرمود: ولايت براي کسي است که آزاد کرده است و چون رسول الله(ص) مردم را از قيد بندگي و آتش جهنم آزاد کرد پس بر امت ولايت دارد. بعد از آن حضرت، همان ولايت او از آن من است زيرا هر فضيلتي که قريش بر ساير امت دارد به سبب پيامبر(ص) است و [با توجه به اين معيار] بني هاشم بر قريش فضيلتي آشکارتر دارد و من همان فضيلت را بر بني هاشم دارم، زيرا رسول خدا در روز غدير خم فرمود: «من کنت مولاه فهذا علي مولاه.» مگر آنکه قريش ادعا کند به دليلي جز انتساب به پيامبر بر عرب برتري دارد، پس اگر مي خواهند چنين بگويند، بگويند... در پايان مقاله براي تکميل بحث، فهرست بقيه مواردي که حضرت علي(ع) به حديث غدير استناد کرده است، ذکر مي شود:
پس از جنگ نهروان اميرمؤمنان علي - عليه السلام - نامه اي خطاب به شيعيان خود نوشت و ده نفر از بزرگان کوفه را که مورد اعتماد بودند، مامور کرد تا هر جمعه در حضور آنها اين نامه براي مردم قرائت شود. حضرت در بخشي از اين نامه بر حق ولايت خود استدلال مي کند و مي فرمايد: